مێشکێ مە رادبیت ب دروستکرنا هندەك وێنەیێن کورت دەربارەی هندەك گروپان یان تاکێن وان گروپان بێی کو ئەم دئاگەهداربین، و لدەمێن پێدڤی ئەو وێنە دبەردەستن و دهێنە بەرچاڤێت مروڤی هەر ژبو بساناهیکرنێ، ئەڤ وێنە ب رێکا پروسێن مێشکی و دەروونی دهێنە دروستکرن لدویڤ کاودانان. ئانکو وێنەیەك یێ هاتیە دروستکرن بۆ گروپەکی و یێ هاتیە خەزنکرن و هەر دەمەکێ رووبەرووی تاکێن وی گروپی دبی هەمان وێنێ قالبکری دهێتە بەرچاڤێن تە. ژبەرهندێ دبیت هندەك دەمان گشتیکرن بەرێ مە بدەتە رێکەکا خەلەت و بێی کو ئەم دئاگەهداربین بەلێ ڕامان ئەو نینە گشتیکرن هەمی دەما یا دروست نینە.
ئەڤ وێنە یان بیر و بوچوونێن گشتی چەوا دروست دبن؟
هەر وەکی ل دەستپێکێ مە ئاماژە پێ دای، مێشك لدویڤ هندەك تاکە سەربوران یان لدویڤ بەرکەفتنا هندەك کاودانان پێزانینان خەزندکەت داکو دووبارە بساناهی بهێنە بیرئینان. هەروەسا یا فەرە بهێتە گوتن میدیا و پەروەردێ ڕولەکێ هەرە مەزن هەیە دڤێ پروسێدا، دووبارە دێ بێژم ئەڤە هەمی بێی کو مە ئاگەھ ژ خۆ ھەبیت.
ھندەك نموونە:
دێ هندەك ژ نموونێن نەرێنی یێن بەربەلاڤ دناڤ جڤاکێ مەدا باس کەم داکو بابەت پتر بهێتە روهنکرن:
- هەر کەسێ زەنگین بیت ئانکو کەسەکێ بەختەوەر و دل خوشە، ئەڤە بویە وێنەیەکێ خەزنکری دمێشکێ مەدا، لێ دبیت بو هندەك تاکێن زەنگین وەسا نەبیت.
- ژن نە دزیرەکن دهاژوتنا ترومبێلێدا، ئەڤەژی بویە هزرەکا خەلەت دناڤ جڤاکێ مەدا و دبیت دراستیدا وەسا نەبیت.
- هەر کەسێ ریهێت خۆ درێژکرن دێ بێژنێ سەلەفی.
- قوتابیێن پزیشکی د دارگرانن و خو مەزن دکەن.
- هەمی ماموستایێن بیرکاریێ د دارگرانن.
- هەر کەسەکێ زەعیف بیت ئانکو خوارنێ ناخوت یان ئەگەر یێ قەلەوبیت ئانکو گەلەك خوارنێ دخوت.
- هەروەسا زێدەباری چەندین نموونێن دی دەربارەی هوز و عەشیرەتان یان کەلتور وئایینێن جودا.
کارتێکرنا ڤان وێنێن کورتکری:
یا خویایە ئەگەر ئەڤ وێنێن کورت ب بەردەوامی بمینن دێ بیتە ئەگەرێ سەرهلدانا هەستێن نەرێنی دناخێ مروڤیدا و هەر ئەڤ هەستە دبنە ئەگەرێ پەیدابوونا رەفتارێن نەرێنی، ل ڤی دەمی ئەڤ وێنە دمەترسیدارن و گرنگیا بابەتی ل ڤێرێ دیاردبیت داکو ئەم دئاگەهداربین. بۆ نموونە ئەگەر بەردەوام هزربکەی ژن نزانن ترومبێلێ بهاژون ل ڤی دەمی دێ هەستەك ل دەڤ تە پەدابیت و دێ ترسی دەمێ دگەل شوفێرەکا ژن بی و پاشی دێ هزرکەی ئەگەر چ جارا دگەل شوفێرا ژن نەچیە چ جهان دێ باشتربیت و ئەها ئەڤەیە رەفتارا نەرێنی. ئانکو گشتیکرن وی دەمی یا دروست نینە دەمێ هزرەکا نەرێنی دبیتە رەفتار.
دێ چەوا خو ژڤان وێنێن نەرێنی بدوماهیك ئینم؟
- زانیاریێن خۆ زێدەبکە دەربارەی گروپێن جودا.
- خۆ پەروەردەبکە.
- زێدەتر هەڤنیاسینێ دگەل تاکێن گروپێن دی بکە.
- ئاگەهداربە ژ میدیایێ.
- زێدەتر بخوینە دەربارەی وان وێنێن نەرێنی یان وان گومانێن تە هەین دەربارەی گروپێن دی.
دەرئەنجام
ئاگەهداربە ژوان پێزانینێن مێشکێ مەیێ ڤەشارتی خەزن دکەت بێی ئاگەهداریا مە، دبیت ئەو پێزانینە نە گونجن دگەل هەمی تاکێن گروپان، ئەڤجا بەردەوام پێکولێ بکە پتر پێزانینان کوم بکەی ب رێکا زێدەتر هەڤنیاسینا تاکێن گروپان داکو پتر راستیان بزانی.
نڤیسەر: هێما کامیران
ژێدەر: (1)