زۆر کەس ئەم پرسیارەی لە مێشکدایە و دەلێ بەردەوام ددانم دەشۆم و زۆر گرینگیان پێدەدەم بەڵام سەرەرای ئەوەش رەنگیان زەردە یاخود کلس دەگرن...!!
- سەرەتا دەبێ بزانیت زەردی و تاریکی رەنگی ددان زۆر کات بۆماوەییە و لە بنەرەتەوە وایە و بە شۆردن رەنگی ناگۆرێ و تەنھا چارەسەر ئەوەیە لەیزەری سپیکردنەوەی ددانی بۆ بکەیت یاخود کیفی جوانکاری بۆ بکەیت
- بەڵام زۆربەی حالەتەکانی گۆرانی رەنگی ددانەکان و زوو دروستبوونی کلس ھۆکاری دەرەکین و لە گرینگیپێنەدان و ئیھمالیەوە سەرچاوە دەگرن
ھۆکارەکان چین؟؟
- زۆر خواردنی جگەرە و چا و قاوە.
- شۆردنی ددان بەشێوەیەکی ھەڵە.... زۆرکەس دەلێ ددانم ھەموو رۆژێک دووجار دەیشۆم ..بەلام کە لێی دەپرسی چۆن دەیشۆی دەبینیت بە شێوەێەکی ھەڵە دەیشوات و زۆر بەپەلە پەل دەیکات و ددانەکان پاک ناکاتەوە بە تەواوی.
- لیکی کەسەکەش دەور دەبینێ و ھەندێ کەس لیکی خەستە و یاخود لیکی کەمە و دەمی وشکە ئەم کەسانە زیاتر ددانیان کلس دروست دەکات.
ھۆکارەکانی خەستی لیک
- چارەسەری شێرپەنجە بە تیشک: یەکێک لە کاریگەرییە لاوەکییەکانی چارەسەرە تیشکییەکان کە بۆ توشبوانی شێرپەنجەی سەر و مل بەکاردێن خەستبوونەوەی لیکە
- وشکبوونەوە: یەکێک لە نیشانەکانی وشکبوونەوە بریتییە لە خەستبوونەوەی لیک
- گیران و تەسکبوونەوەی بۆری لیکە ڕژێنەکان.
- کاریگەری لاوەکی دەرمان: ھەندێک جۆر دەرمان ھەیە دوای بەکارھێنانیان ئەبنە ھۆی خەستبوونەوەی لیک.
- تێکچوون و گرفتی لیکە ڕژێنەکان بەھۆی وەرەم یاخود لەکاتی نەشتەرگەری.
چارەسەریی خەستی لیک
- ڕۆژانە خواردنەوەی 10 کوپ ئاو
- کەمتر خواردنی خۆراکە چڕەکان وەکو چەرەسات و خواردنی خۆراکە شێدارەکان
- وازھێنان یان کەمکردنەوەی جگەرەکێشان
ھەندێک جار گرفتی خەستی لیک بەو ڕێنماییەنەش چارەسەر نابێ بۆیە پزیشک دوای دەستنیشان کردنی ھۆکارەکە چارەسەری ترت بۆ دادەنێ وەکو
- چارەسەر کردنی گیرانی بۆری لیکەڕژێن بە نەشتەرگەری بۆ لابردنی بەرد یان گرێ لە بۆری لیکە ڕژێنەکە
- بەکارھێنانی چەن جۆرێک دەرمان وەکو(پایلۆکارپین یاخود سەڵاجین،سێڤیمێڵین) بۆ شلکردنەوە یاخود ڕوونکردنەوەی لیک.
- گۆڕینی ئەو دەرمانەی کە بوەتە ھۆی خەستبوونەوەی لیک بۆ جۆرێکی تر لەلایەن پزیشکەوە.
د.تروسکە عبداللە
dexterity medical organization