پەیڤا "نەخێر"
چەند جاران مە حەزکریە پەیڤا نەخێر بکاربینین بۆ وان کەسێن دەمێ مە دبەن یان بۆ وان کەسێن مە ماندی دکەن یان ژی بۆ وان کەسێن کارێن ژ شیانێن مە مەزنتر ب مە دکەن، و دگەلەك دەمێن دی دا یا پێدڤی بوو ئەم بێژین نەخێر بەلێ ژبەر هەستێ مەیێ سوزداری یان ترس ژ هەلویستێ بەرامبەر یان هەست ب توندرەویێ، ئەم نەشیاین بێژین، لێ مە نەزانی کو ئەم بتنێ زیانێ دگەهینینە خۆ و جەستە و دەروونێ خۆ. تو نەیێ نەچاری ببیە دیڤەلانك بۆ هەر تشتەکێ ژتە دهێتە خازتن بتنێ دا ببیە جهێ رێزگرتنێ و حەژێکرنێ.
دەستپێك و بنەما ل سەر گوتنا پەیڤا "نەخێر"
پێنج پێنگاڤان بەرچاڤ وەربگرە داکو چ ئاستەنگان دگوتنا پەیڤا نەخێردا نەبینی:
- لیستەیەکێ بدانە دا بزانی تو چەند جاران د حەفتیەکێدا پەیڤا بەلێ بکاردئینی و هزرا خۆ بکە بوچی تە گوت بەلێ و چ گڤاشتن هەبوون ل سەر تە.
- گرنگیێ ب وان رێك و پێنگاڤان بدە یێن کو هێزا تە تێدا دهێتە دابەشکرن.
- پێشینەیێن خۆ رێکبێخە.
- سنورێن خۆ بزانە، سنورێن خۆ یێن سوزداری و دەروونی.
- دەستویریێ و دەستهەلاتێ بدە یێن دیتر داکو بەرپرساتییا تە ب سانەهی بیت.
*هزرا خۆ د گوتنا پەیڤا "نەخێر" دا بکە بەری تو هزر د گوتنا "چ ئاریشە نینە، دێ ژبەر تە وی کاری کەم" بکەی.
- ل گەل هەڤالان
ئەرێ تە چ جارا پسیارکریە بوچی هەڤالێن تە دهێنە دەف تە دەمێ پێدڤی بتە هەبیت تو بۆبوان تشتەکی بکەی؟ دێ بینی ئەوێن دهێنە دەف تە دپشتراستن تو دێ بێژیە وان بەلێ و تو دێ ب هەمی شیانێن خۆ وان رازی کەی، خۆ ئەگەر ژ کیستێ پێدڤیێن تەژی بیت، یان هندەك تشتان پاشبێخی ئەوێن تە پلان بۆ دانای. ل ڤی دەمی تو چ بدەستڤە نائینی بتنێ ئەو دێ پەسنا تە کەن و ئاخفتنێن خۆش بێژنە تە بەلێ ئەو ئاخفتنە ژی دەمکینە.
- ل گەل خێزانێ
دەمێ تو بەردەوام دبێژیە خەلکی بەلێ، ل وی دەمی تو دبێژیە خۆ: "نەخێر" و تو بەرژەوەندییا خۆ ددانیە د پلەیا دووێ دا یان یا چارێ دا و هەتا دویماهیێ، لەوما دێ بییە ئەو کەس یێ دبێژیتە خۆ و خێزانا خۆ: ئێدی نەیا گرنگە بەرژەوەندییا وان بەری بەرژەوەندییا من بکەڤیت.
- ل گەل زاروکان
چ جاران هەست پێ نەکە کو تو گونەهباری دەمێ داخوازیێن زاروکان رەتدکەی، چونکی ئەو دێ هەست پێکەن وان کونترول یا ل سەر تە هەی دەمێ بەردەوام پەیڤا بەلێ بکاردئینی.
- دکاری دا
ئەگەر تە پتر ژ پێدڤی خۆ ماندی کر، تو دێ گەلەك خەلەتیان کەی د ئەنجامدانا وان کارێن تو پێ رادبی و دێ ب رەنگەگێ نەیێ بەرکەفتی و نەدجهێ خۆدا ئەنجام دەی، ئەڤا پەیڤا نەخێر دڤان دەمان دا یا پێدڤییە.
پەیڤا "نەخێر" دێ ب سانەهیتر لێ هێت؛ ئەگەر ل دەستپێکێ تە ب رون و ئاشکەرا جوداهی دناڤبەرا هەڤالینیێ و هەڤالکاریێ دا کر.
پەرتووکا دێ چەوا بێژی نەخێر؟ ژ لایێ سوزان نیومان گرنگیێ ب هاریکاریا خواندەڤانان ددەت بۆ پەرەپێدانا لێهاتنا دانانا سنوور و فێربوونا چەوانیا گوتنا "نەخێر" ژ لایێ جیاوازیێن ژیانێدا. ئامۆژگاریێن پراکتیکی پێشکێش دکەت کو چەوا مرۆڤ بێ کو تاوانباریا خۆ دووپات بکەت و دۆخێن سەخت برێڤەببەت و پەیوەندیێن تەندروستتر دروست بکەت. گوتنا پەیڤا نەخێر وێ رامانێ نادەت کو مروڤی بتنێ خۆ دڤێت، بەڵکو گرنگیدان ب خۆ و پاراستنا هەفسەنگی د ژیانێدا.
"دەستا ژ پێکولا رازیکرنا خەلکی بەردە ژ بۆ هەتا هەتایێ"
نڤیسەر: هێما کامیران
ژێدەر: دێ چەوا بێژی نەخێر