لە شانشینی ئاژەڵاندا بینین وابەستەی ژینگە و پەرەسەندنە. لە ئەنجامدا بینینی ئاژەڵێک زۆر لەگەڵ دەوروبەرەکەیدا دەگونجێت چ لەسەر وشکانی بێت، لە هەوادا بێت، یان لە دەریادا. هەندێک لە ئاژەڵەکان تەواوکەری خراپی بینینیان دەبن بە گەشەکردنی هەستەکانی تر. بۆیە چاوەکان دەتوانن زۆر جیاواز بن لە جۆرێکەوە بۆ جۆرێکی تر. لێرەدا چەند جیاوازییەکی سەرنجڕاکێش لە نێوان چاوی مرۆڤ و چاوی ئاژەڵدا دەخەینەڕوو. سەرەتا هەموو ئاژەڵەکان دوو چاویان نییە کرم بە هیچ شێوەیەک چاوی نییە.
- مار دوو کۆمەڵە چاویان هەیە – کۆمەڵەیەکیان بۆ بینین بەکاردێت، و ئەوی دیکەیان بۆ دیاریکردنی گەرمی و جوڵە
- ماسییە چوار چاوەکان دەتوانن لە یەک کاتدا هەم لە سەرەوە و هەم لە خوارەوەی ئاو ببین
- هەنگەکان 5 چاویان هەیە
- دووپشک دەتوانێت 12 چاوی هەبێت
- هەروەها جیاوازی ئەناتۆمی زۆر دیار لە نێوان چاوی مرۆڤ و چاوی ئاژەڵدا هەیە
- بزنەکان چاویلکەی چوارگۆشەیان هەیە بۆ ئەوەی بوارێکی فراوانی بینینیان پێببەخشێت
- مار هیچ پێڵوی چاوی نییە، تەنها پەردەیەکی تەنک چاوی دادەپۆشێت
- باڵندە و پشیلە و سەگ و وشتر سێ پێڵوی چاویان هەیە
- برژانگی وشتر دەتوانێت تا 5 ئینج درێژ بێت بۆ پاراستنی چاوەکانی لە فڕێدانی خۆڵ و پاشماوە لە بیاباندا
- کۆترێک 30 هەزار عەدەسەی لە چاوەکانیدا هەیە ئەمەش یارمەتیان دەدات لە دیاریکردنی جوڵەدا و زۆر قورس دەکات بۆ نێچیرەکان کوشتنیان
- چاوی سەگ لە تۆڕی چاویدا زیاتر چەقۆی هەیە لە چاو مرۆڤ، واتە شەوانە زۆر باشتر دەبینێت
- کۆترەکان لە تۆڕی چاویان زیاتر لە مرۆڤ کونەکانیان هەیە و دەتوانن 350 هێندە باشتر ڕەنگەکان ببینن، تەنانەت لە ڕووناکییەکی کەمدا
بەهۆی ئەم هەمەجۆرییە و ئاڵۆزی جیاوازی چاو لە نێوان جۆرەکاندا، پزیشکی چاوی ڤێتێرنەری دەبێت بە ڕاهێنانی بەرچاودا تێپەڕێت پێش ئەوەی مۆڵەتی هەبێت و بڕوانامەی هەبێت بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشییەکانی چاو لە ئاژەڵەکاندا. ئەم پزیشکانە وەک پزیشکانی چاوی تەقلیدی چارەسەری گلوکۆما و ئاوی سپی چاو و نەخۆشییەکانی قژ و نەخۆشییەکانی تۆڕی چاو دەکەن
ئامادەکردنی/ محمد شاهۆ
dexterity medical organization