دهێتە گوتن کو کەسەک هەبی ل ناڤ عەشیرەتا زێبارییا دژیا، کو ب باوەریێ و باشیێ دهاتە نیاسین. کارێ وی دزین و فیلبازی بوو، و دزییەک مەزن ل ئاکرێ کر، هەمی بەلگە ژی دژی وی بوون، ژبەر هندێ ژی ژلایێ حکومەتێ ڤە هاتە گرتن. ب هەر رێکەکێ بیت، وی ل دوماهیکێ شییا ژ زیندانێ برەڤیت، و بریارا خو دا و گوت: “بو من باشترین تشت ئەز بکەم خو بگەهینمە بەغدا، و ل وێرێ ل نک مەزارێ شێخ عەبدولقادر گەیلانی بژیم و خو بێ دەنگ کەم، ئەز دێ توبە کەم و ژبەر هندێ دێ دگەل دەمی باوەرییا خەلکی ب من هێت. ل وی دەمی خو هەکە دزییەکا مەزن ژی بکەم، کەس چ گومانا ژ من نابەت”.
ئینا رابی، خو ئامادە کر، و چوو سەر رێکا بەغدا حەتا گەهشتییە وی مەزاری و لێ ئاکەنجی دبیت. ل وێرێ ژی روژ ب شەڤ نڤێژێت خو دکرن، و چ جارا نڤێژا مزگەفتێ ژ خو نەدکر. و جهێ خو هەمی گاڤا ل مزگەفتێ دگرت، و وەک دەرویش ل وێرێ دژیا. ل دەمێ خەلک سەرەدانا مەزاری دکرن، هەر دا پسیارا وی کەن، ئەرێ ناڤێ تە چییە؟ و ئەو دا بەرسڤ دەت و بێژت: ئەز دەرویش سولەیمانم، بەندەیێ خودێ مە. ل وی دەمی ژی دا خەلک خو توڕە کەت و بێژت: خودێ مە بپارێزیت، ئەڤە تو چ دبێژی، تو شێخ سولەیمانی، تاجەک ل سەر سەرێ مە هەمیان. ئەم داخازێ ژ تە دکەین تو جار جار خو دیار کەی و سەرەدانا مە بکەی و جهێ مە تژی روناهی بکەی، شیخ و خوشتڤیێ مە.
ئەو ژی دا جاب دەت: کەسێ گونەهکار ژ هەژی هندێ نینە، و دگەل هندێ ژی من ئەگەرەک دی ژی هەیە ئەز نەشێم ژ ڤێرێ بدەرکەڤم. گوتنێ ئەو چ ئەگەرە؟ وی ژی گوت: گەلەک مێرێ و گیاندارێت بچیک ل سەر رێکا دهێن و دچن، ئەز ژ خودێ دترسم نەکە پێ من بچیتە ل سەر هندەک ژ ڤان گیاندارا کو دێ مرن و ئەز گونەهکار تر لێ هێم.
خەلکی ژی پتر داکوکی لێ دکر، و گوتنێ: ئەڤ دادپەروەرییە و رەفتار جوان خو ل سەردەمێ شێخ گەیلانی بخو نەبوویە، و گوتن: ئەرێ ما ناچێبیت ئەم تە بدانینە سەر پشتا خو و ببەینە وێرێ؟ مە دڤێت تو مالێت مە ب هاتنا خو جوان بکەی. وی ژی گوت: نەخێر، ئەز ب ئێک جاری نەشێم قەبیل بکەم کو ئەز ل سەر پشتا ئێکێ بچم، بەلێ پا ژبەر هەوە، ئەز دێ چمە جهەکێ، دوو زەنگا بو من بینن. ئەز دێ وان دوو زانگا ب پێلاڤێت خو ڤەکەم، هەر دەمێ ئەز دچم، دێ دەنگ گەهیتە مێرییە و دێ ئەو خو ژ من پارێزن.
خەلکی ژی گوت: پەسن و سوپاسی بو خودێ، چ هزرەکا کویر و هویرە. و هێشتا وانا پتر باوەری ب وی ئینا. هەمی روژا دا زەنگینێت بەغدا وی مێهڤان کەن و دا خارنەکا گەلەک ب بها دەنێ. و ل سیکا بەغدا دهاتە نیاسین ب “شیخ سولەیمان خودانێ دوو زەنگا” و ناڤێ وی ل هەمی جها دهاتە گوتن. گەلەک پشتەڤان و هەڤال بو خو کوم کرن، و ل دەمێ زانی کو هەمی خەلکی باوەری پێ ئینا و کەسێ چ هزرێت خەلەت ژێ نەدکرن، گوتە حەژێکەرێت خو یێت زەنگین کو خانیەکێ بو ئاڤا کەن ل دەرڤەی سیکێ. دا کو ئەو بشێت دگەل هندەک دەرویشێت دی یێت فەقیر ل وێرێ بمینن و بەندایەتییا خودێ بکەن. و دگوت کو ل ناڤ سیکێ گەلەک قەرەبالغە و رحا مروڤی ل وێرێ ئارام نابیت و کەس نەشێت ل وێرێ خو بو هزرکرنێ د چێکرنێت خودێ دا تەرخان بکەت. هەمییا ژی گوتێ: بلا شێخ، سەر سەرێ مە و سەر چاڤێت مە. هەر ئەمرەکا تو بکەی، ئەم بەرهەڤن بجهبینن ب رح و مالێ مە.
خانیەکێ مەزن بو وی هاتە چێکرن و لێ دژییا دگەل هندەک دەرویشێت دی ژ ژێگرتنا وی، و رێکەک دیت کو دەرویش و قوتابیێت خو کومڤەکەت دەوربەرێ خو وەک پشتەڤانی بو کار و ئارمانجێت خو.
روژەک ژ روژا هاتە مەزاری، دا کو حەجەکێ ل وێرێ بکەت، و ل شەڤ ما ل وێرێ. مانە ل وێرێ بو دوو روژا و شیان وی دیواری کون بکەن یێ کو زێر ل پشت ڤەشارتی بی، و نیزیکی ملیون لیرە بو خو برن دگەل پارە و بەرێت پەرستنێ، و پشتی هنگێ زڤری مال. شێخ سولەیمان دگەل 3-4 دەروێشێت خو ژمارەکا مەزن یا زێر و بەرێن موقەدەس بۆ خۆ برن، و هندەک ژ وان زێرا دا دەروێشێت دی ژی. “ئەم نەشێن ژی دگەل خو ببەین، ژبەر هندێ ژی ببەن و بڤەشێرن ل بن عەردی ل جهەکێ دویر. پشتی چەند سالەکا ب هندەک جلک و سەروبەرێت نەدیار دێ هێن و ئیننە دەر”. پاشی گوت: “ ئەم هەمی پێدڤییە بەلاڤ بین، هەر ئێک ژ مە ژی دێ چیتە وەلاتێ خۆ. ئەگەر وە نەکەین بێ گومان دێ ب مە زانن و دێ کەڤنە بن دەستێ حکومەتێ”. پاشی هەمی چوون ل سەر رێکێت جیاواز.
پشتی بوورینا چەند روژەکا و خولامێت مەزاری ب دزیێ زانی و گوتنە حکومەتێ، نەدشییان وی وەختی خو تشتەکێ بکەن و نەدشیان دزیکەرا بگرن. کەسێ نەدزانی کو ئەو وەک گورگا چووینە و هەر ئێک خو ل چیایەکێ و کونجەکێ ڤەشارتییە. شێخ سولەیمان زڤری بو گوندێ خو، و توبە کر و گەلەک مولک و پەز بو خو کرین و ب کەسەکێ زەنگین ل وێرێ هاتە دنان.
پشتی بورینا دەمی، هندەک جارا دا ب شێخ سولەیمان دهێتە گوتن کو تە تاوانەک مەزن یا کری ل دەمێ تە ئەو هەمی زێر ژ مەزاری دزین، ئەو ژی دبێژت نەخێر تاوان نینە! بەلکو کریارەکا باش بوویە، سەروەت و سامان پێدڤییە بو کەسێ دژیانێ دا، نەکو بو کەسێ مری. و ل سەردەمێ نوکە دا، هندەک ژ نەڤی و نەڤیچرکێت ڤی کەسی هێشتا ل گوندەکێ ل دەڤەرا زێبارییا دژین.
نڤیسەر: احمد مصطفى
ژێدەر: (1)